Windows’un çalıştır özelliği, bilgisayar üzerinde yapılacak işlemlere kısa yoldan ulaşmamıza olanak sağlıyor. Çalıştır komutlarını bildiğimiz ve kullandığımız takdirde, bilgisayarımızda yapacağımız işlemlerin süresi gerçekten de gözle görülebilir bir şekilde kısalıyor.
Klavye üzerinden yazılabilen komutlar sayesinde, bilgisayar kullanıcıları işletim sistemi ayarlarını kolayca yapabilir ve bu da hem insana hem zaman hem de pratiklik kazandırmış olur. Herkesin işine yarayacak Windows 10 çalıştır komutları listemizi sizler için hazırladık.
Çalıştır nedir?
Windows’un sunmuş olduğu çalıştır özelliği, yazımızın başlarında da belirtmiş olduğumuz üzere işletim sistemi üzerinden yapılacak ayarlara kısayollar ile ulaşmamıza olanak sağlar. Windows’ta çalıştır penceresini açmak son derece basit. Bunun için isterseniz klavyede aynı anda Windows ve R tuşlarına basabilir, ya da başlat seçeneğinin yanında bulunan arama bölümüne “çalıştır” yazarak pencereyi açabilirsiniz. Pencere açıldıktan sonra, aşağıda vereceğimiz komutları girerek yapmak istediğiniz işleme kolayca ulaşabilirsiniz.
Windows 10 için çalıştır komutları:
- Bilgisayar yönetimi: compmgmt.msc
- Disk temizleyici: cleanmgr
- Disk yönetimi: diskmgmt
- Olay görüntüleyicisi: eventvwr
- Karakter eşlem: charmap
- Yazı tipi oluşturma ve düzenleme: eudcedit
- Program ekle veya kaldır: appwiz.cpl
- Monitör özellikleri: desk.cpl
- Aygıt yöneticisi: devmgmt.msc
- Setup programı: iexpress
- Güç seçenekleri: powercfg.cpl
- Hesap makinesi: calc
- İnternet özellikleri: inetcpl.cpl
- Bölge ve dil ayarları: intl.cpl
- Oyun kontrolleri: joy.cpl
- Büyüteç: magnify
- Fare özellikleri: main.cpl
- Ses ayarları: mmsys.cpl
- Paylaşılan klasörler menüsü: fsmgmt.msc
- Sistem bilgisi aracı: msinfo32
- Uzak masaüstü bağlantısı: mstsc
- Kaynak izleyicisi: resmon
- Ekran okuyucusu: narrator
- Ekran klavyesi: osk
- Performans izleyicisi: perfmon
- Kayıt defteri: regedit
- Görev yöneticisi: taskmgr
- Denetim masası: control
- WordPad: write
Bilgisayar yönetimi: compmgmt.msc
Bilgisayar yönetimi, bilgisayarınıza günlük yaşanan olayları takip ederek hangi sistemlerde problem olduğunu görmenize olanak sağlar. Bu komut sayesinde formatlama yapabilir, sürücülerinizi biçimlendirebilir, yeni sürücü tanımlayabilir ve dosya biçimini değiştirebilirsiniz.
Disk temizleyici: cleanmgr
Disk temizleyici sayesinde sabit diskinizde bulunan gereksiz çöp dosyaları temizleyebilirsiniz. Diskinizde bulunan gereksiz dosyalar silindikten sonra bilgisayarınızın performansının gözle görülebilir bir şekilde artığını göreceksiniz.
Disk yönetimi: diskmgmt.msc
Windows disk yönetimi, bilgisayarınızdaki depolama alanlarını yönetmek için kullanılır. Harddisk, flash bellek, SSD, harici disk gibi sürücüleri bilgisayara tanımlamak, biçimlendirmek, kapasitelerini düşürmek veya silmek için disk yönetimini kolayca kullanabilirsiniz.
Olay görüntüleyicisi: eventvwr
Olay görüntüleyicisi çalıştır komutları arasında en önemli bilgilere sahip olan özelliklerden birisidir. Windows, işletim sisteminizde bulunan tüm yazılımsal ve güvenlik uygulamalarını kayıt altında tutar ve gerekli durumlarda yaşanan problemleri Windows’a aktarır. Olay görüntüleyicisi sayesinde de kayıt altında tutulan bütün işlemleri görüntüleyebilirsiniz.
Karakter eşlem: charmap
Karakter eşlem, klavyenizde bulunmayan karakterleri yazmanızı ve kopyalamanızı sağlar. Bu menüde internette rastlayabileceğiniz bütün karakterleri bulmak mümkündür.
Yazı tipi oluşturma ve düzenleme: eudcedit
Eudcedit sayesinde bilgisayar üzerinde yeni yazı tipi oluşturabilir veya karakterleri düzenleyebilirsiniz. Farklı fontlarda yazı yazmak istediğiniz zaman kendinize özel karakter oluşturmak istediğinizde bu çalıştırma komutunu kullanabilirsiniz.
Program ekle veya kaldır: appwiz.cpl
Appwiz.cpl, bilgisayarınıza yeni bir programı eklemenize veya var olan bir programı kaldırmanıza olanak sağlar. Program ekle veya kaldır menüsünü açtığınızda aynı zamanda hangi programın bilgisayarınızda ne kadar yer kapladığını da görebilmeniz mümkün.
Monitor özellikleri: desk.cpl
Desk.cpl, bilgisayarınıza bağlı olan monitörün özelliklerini görüntülemenize ve monitör üzerinden ayar yapmanıza olanak sağlar. Bu menü üzerinden ekranınızın çözünürlüğünü seçebilir, gelişmiş görüntü ayarlarına ulaşabilirsiniz.
Aygıt yöneticisi: devmgmt.msc
Aygıt yöneticisi, bilgisayarınızda yüklü olan donanımlara erişebilmenizi sağlar. Bilgisayarınızda kullandığınız bütün aygıtlar aygıt sürücüsü ile Windows’a tanımlanır. Aygıt yöneticisi sayesinde bu aygıtlara yükleme, güncelleme ve kaldırma gibi işlemleri uygulayabilirsiniz.
Setup programı: iexpress
Setup programı, Windows’un kendi bünyesinde bulunan ve arşiv yapmaya yarayan, aynı zamanda da kurulum sihirbazı gibi görevi olan son derece pratik ve kullanışlı bir programdır. Bu program sayesinde dosyalarınızı sıkıştırıp exe formatına getirebilirsiniz.
Güç seçenekleri: powercfg.cpl
Güç seçenekleri menüsü, kullanıcıya güç planlarını değiştirip özelleştirebilme imkanı sunar. Mevcut olan güç planları kullanabilir veya kendinize göre yeni bir plan oluşturabilirsiniz.
Hesap makinesi: calc
Adında anlaşılacağı üzere hesap makinesini açabilmek için çalıştır komutuna calc yazmak yeterli olacaktır. Hesap makinesi seçeneğinin bazen başlat menüsünde seçilmesinin zor olduğu göz önüne alındığında yukarıda belirttiğimiz komutla hesap makinesini açmak gayet basit olacaktır.
İnternet özellikleri: inetcpl.cpl
İnternet özellikleri menüsünde giriş sayfası, internet güvenliği gibi seçeneklere ulaşmanız mümkün. Ağ ayarlarınızla ilgili herhangi bir sorunla karşılaştığınız zaman ilk başvuracağınız yer internet özellikleri menüsüdür.
Bölge ve dil ayarları: intl.cpl
Bilgisayarınız genellikle otomatik olarak saat ve tarihi kendisi belirlese de, bazen bu işi kendiniz yapmanız gerekebilir. Bilgisayarınızı bulunduğunuz konuma ve saate göre ayarlayabilmek için çalıştır komutuna intl.cpl yazmanız yeterli olacaktır.
Oyun kontrolleri: joy.cpl
Bilgisayarınıza herhangi bir oyun kontrolcüsü bağladıysanız, bu menü üzerinden kontrolcüye erişebilir ve ayarlarını değiştirebilirsiniz.
Büyüteç: magnify
Gerçek hayatta kullandığımız gibi bilgisayarlarımızda da büyüteç bulunur. Okunması zor yazılarda veya detaylı çalışmalarda büyüteci kullanarak işinizi kolaylaştırabilirsiniz.
Fare özellikleri: main.cpl
Main.cpl, fare özelliklerinizi kişiselleştirebileceğiniz, ayarlarını değiştirebileceğiniz kullanması son derece kolay olan Windows’un sunmuş olduğu özelliklerden biridir. Bu menü sayesinde bilgisayar deneyiminizi daha keyifli hale getirebilirsiniz.
Ses ayarları: mmsys.cpl
Ses giriş çıkış aygıtlarınızı ayarlayabilmek için yukarıda vermiş olduğumuz çalıştır komutunu girerek ses ayarları menüsünü açabilirsiniz. Bu menü üzerinden hangi ses aygıtlarını kullanacağını belirleyebilir, kişisel ses ayarlarınızı ayarlayabilirsiniz.
Paylaşılan klasörler menüsü: fsmgmt.msc
Yerel ağlar sayesinde bilgisayarınızda bulunan klasörleri diğer kullanıcılarla paylaşabilirsiniz. Eğer paylaştığınız klasörün yolunu unutursanız, fsmgmt.msc komutu sayesinde diğer kullanıcılarla paylaşmış olduğunuz klasörleri rahatça görebilirsiniz.
Sistem bilgisi aracı: msinfo32
Sistem bilgisi aracı, bilgisayarınızda sistem bilgilerine ve özelliklerine erişebileceğiniz, donanımlarınızın detaylı bilgilerine ulaşabileceğiniz bir pencere açar. Bu menü sayesinde bilgisayarınızın özelliklerini kolayca kontrol edebilirsiniz.
Uzak masaüstü bağlantısı: mstsc
RDP, yani Windows Remote Desktop Connection, aynı ağa ve internete bağlı başka bir bilgisayar tarafından bilgisayarımıza uzaktan erişmenize olanak sağlar.
Kaynak izleyicisi: resmon
Kaynak izleyicisi, performans izleyicisinin bir ileri versiyonu olarak görülebilir ve bu menü sayesinde hangi işlemin bilgisayarınıza ne kadar yük bindirdiğini görebilirsiniz. Donanım ve yazılım hakkındaki bütün bilgileri kaynak izleyicisi sayesinde gerçek zamanlı öğrenebilirsiniz.
Ekran okuyucusu: narrator
Ekran okuyucusu, bilgisayarınızın fare imlecinizi üzerine götürdüğünüz her yeri size sesli olarak okumasına olanak sağlar. Bu özellik, bir yazıyı okumanıza vakit bulamadığınız durumlarda gerçekten de işe yarayabilir.
Ekran klavyesi: osk
Ekran klavyesi, fiziksel klavyenizin olmadığı durumlarda farenizi kullanarak klavye kullanmanıza olanak sağlayan bir uygulamadır. Özellikle bankacılık işlemlerinizde ekran klavyesi kullanmak oldukça önemlidir.
Performans izleyicisi: perfmon
Performans izleyicisi sayesinde bilgisayarınızın performans istatistiklerini rahatça gözlemleyebilirsiniz. Performans izleyicisinde aynı zamanda sonuçları çözümlemek ve raporları görmek için Veri Toplayıcı Kümeleri oluşturabilirsiniz.
Kayıt defteri: regedit
Kayıt defteri, bilgisayarınıza yüklü olan bir programa ait bütün verilerin bir arada toplanmasını sağlar. Bu menü sayesinde programa dair en küçük veri dosyasını bile bulabilir, gerekli gördüğünüz verileri tamamen silebilirsiniz.
Görev yöneticisi: taskmgr
Çalıştır komutları arasında en çok bilinen komutlardan birisi taskmgr, görev yöneticisini açmanıza olanak sağlar. Görev yöneticisi üzerinden bilgisayarınızda açık olan programları görüntüleyebilir, işlemleri sonlandırabilirsiniz.
Denetim masası: control
Çalıştır komutları arasında en çok kullanılan bir diğer komut olan control, denetim masanızı açar. Denetim masası üzerinden bilgisayarınızda aklınıza gelebilecek bütün ayarlara ulaşabilirsiniz.
WordPad: write
Çalıştır komutları listemizin son sırasında WordPad’i açan write komutu bulunuyor. WordPad’i açarak not almak istediğiniz şeyleri kolayca buraya yazabilir ve daha sonra tekrar okumak için kaydedebilirsiniz.
