Dünya, uzunca bir süredir sadece koronavirüs salgınına odaklanmış olsa da bazı önemli gelişmeler de yaşanıyor. Bu gelişmelerin başında ise ABD ile Çin arasındaki iplerin her geçen gün biraz daha gerilmesi geliyor. Donald Trump yönetimi, Çin'e dair ne varsa bir şekilde yasaklamaya çalışıyor. Bu konuda yaşanan son gelişmeler, Çin'in de ABD'li şirketlere savaş savaş açtığını gösteriyor.

ABD yönetimi bir süredir, Çin merkezli uygulama ve teknoloji üreticilerine savaş açmış durumda. Bunun en net göstergesi Huawei, TikTok ve WeChat'e yönelik kararlar olarak karşımıza çıkıyor. Bu savaşın nereye varacağını bilmek mümkün değil ancak görünüşe göre Çin de misilleme olarak Apple'ı kullanıyor. Çünkü şirket, bu ayın başından beri Çinli kullanıcılara sunulan App Store'daki 47 binden fazla oyunu kullanımdan kaldırmak zorunda kaldı. 

Popüler bir dijital medya şirketi olan The Information, Apple ile ilgili oluşturduğu bir raporda bu çarpıcı sayıyı verdi. Üstelik bu rapora göre kaldırılan 47 bin uygulamaya ek olarak bu tür bir operasyonun bir kez daha gerçekleştirilmesi muhtemel. Yani Apple, ilerleyen dönemlerde binlerce uygulamayı daha App Store'un Çin versiyonundan kaldırabilir. Peki Apple, neden böyle bir şey yapıyor?

The Information'ın raporuna göre Apple, Çin'deki politika açıklarından faydalanarak hizmet veriyor. Anlaşılan o ki Çin hükümeti de bugüne kadar bu konunun bilincindeymiş. Ancak ABD yönetiminin Çin'li devlere savaş açması, Çin hükümetini kızdırmış gibi görünüyor. Çünkü Çin yasaları, Apple'ı köşeye sıkıştırmak için elinden geleni ardına koymamaya başladı. İşte bu da Apple'ın binlerce mobil oyunu Çin'deki App Store'dan kaldırmasına yol açmış.

Bu arada, Apple'ın da Çin yasalarından fazlasıyla rahatsız olduğunu açıkça belirtmek gerekiyor. Örneğin Çin yasalarına göre yabancı kaynaklı uygulama mağazalarının, kendilerine Çinli bir ortak bularak hizmet vermeleri gerekiyor. Ancak Apple, bu karara uzunca bir süredir direniyor. 

Apple'ın Çin yasalarındaki başka bir rahatsızlığı ise iOS işletim sisteminin kaynak kodları. Yasalara göre ülke genelindeki işletim sistemlerinin kaynak kodlarının hükümetle paylaşılması gerekiyor. Ancak Apple, kapalı kaynak kodlu iOS'u Çin hükümetiyle paylaşmak istemiyor. Hatta Apple, bu konudan muaf olmak için de hükümetle temas halinde. Açık konuşmak gerekirse Apple, iOS'un kaynak kodlarını kolay kolay Çin hükümetine vermez.

Çin'in kontrol mekanizması, Apple'ı defalarca köşeye sıkıştırdı. Örneğin şirket, App Store'u ve buna bağlı diğer mağazaları Çin'de kullanıma sunduktan sadece 6 ay sonra, iBookstore ve iTunes içerisinde bulunan filmleri kaldırmaya zorlandı. Ayrıca yasalara göre özellikle de ücretli ya da uygulama için satın alım durumu bulunan oyunların, önce yetkililer tarafından onaylanması gerekiyor. Apple ise faydalandığı açıklarla bu durumu atlayabiliyordu. Görünüşe göre bu durum, 47 binden fazla uygulamanın App Store'dan kaldırılmasının en bariz nedeni.

Yaşanan son gelişmeler, Apple'ın Çin'deki varlığı için büyük bir risk gibi görünüyor. Çünkü eğer Çin hükümeti, Apple'a yaptığı baskıları sürdürür ve şirketi iyice köşeye sıkıştırırsa, Apple ya Çin hükümetine diz çökmek zorunda kalacak ya da Çin piyasasından çekilecek. Ancak Çin, Apple'ınen büyük pazarlarından bir tanesi ve teknoloji devinin Çin'den çıkmayı düşünmesi pek de mümkün değil gibi görünüyor. Bakalım bu sürecin sonundan kim ya da kimler sağ çıkabilecek.